Finansowane przez pracodawcę posiłki regeneracyjne dla pracowników nie w każdej sytuacji stanowią przychód obciążony przez PIT i ZUS. Jest to zależne od rodzaju wykonywanej pracy i okoliczności korzystania ze świadczeń. Prawo zakłada sytuacje, gdzie na takie świadczenie nie nakłada się oskładkowania, a w niektórych przypadkach opodatkowania.

Warunki pracy a obiady dla pracowników

Uciążliwe warunki determinują pracodawcę do zapewnienia nieodpłatnych, pełnowartościowych posiłków i napojów. Szczegóły na temat warunków wykonywania pracy, które upoważniają do otrzymywania dziennego wyżywienia znajdują się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 28 maja 1996 roku (DzU nr 60, poz 279). Rozpisane są tam nakazy o zapewnieniu posiłków regeneracyjnych podczas określonych warunków w wybranej formie: zapewnienie produktów, gotowe danie, pożywienie wydane w punkcie gastronomicznym.

Kryteria, dotyczące otrzymania posiłku regeneracyjnego w pracy określane zaabsorbowaniem określonej ilości wartości energetycznej oraz wysokości temperatury otoczenia.

Spełnienie powyższych warunków uprawnia do bezpłatnego świadczenia, które jest wymogiem kodeksu pracy, nie wlicza się więc w dochód pracownika, nie jest opodatkowane i oskładkowane.

Rodzaje wydawanych świadczeń i reguły ich zwolnienia z oskładkowania

Posiłki regeneracyjne dla pracowników od firmy są coraz bardziej popularne. Pracodawcy decydują się na zwroty wydatków za pożywienie, vouchery do wykorzystania w różnych punktach, czy gotowe dania zamawiane w formie abonamentu. To dodatek pozapłacowy, który jest opodatkowany i oskładkowany jeśli jego wartość przekracza 190zł miesięcznie.

Reguły dotyczące zasad oskładkowania kwot nieprzekraczających 190 złotych opisuje § 2 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.). Mówi ono, że kwota nieprzekraczająca 190zł miesięcznie wyznaczona na posiłki, nie jest podstawą wymiaru składek społecznych.

Zwolnienie z oskładkowania następuje w sytuacji, kiedy świadczenie przekazywane jest w formie rzeczowej, bez możliwości wymiany na gotówkę. O ile oczywistym jest zwolnienie z oskładkowania przy zakupie posiłków, o tyle mniej jasne było zaopatrywanie się w artykuły spożywcze za pomocą bonu sklepowego. Pismo Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 19 listopada 2004 roku (DUS-400-169-WB/04) traktuje o tym, że do zwolnienia składkowego nie zaliczają się kupony i bony materializowane poza punktami gastronomicznymi.

Inne zdanie na ten temat wyraził Sąd Apelacyjny w Katowicach odnosząc się zarówno do wyroku z 20 lutego 2008 roku (III AUa 2028/06), jak również z 13 kwietnia 2010 roku (III AUa 3012/2009). Orzekł on, że zwolnieniu z oskładkowania podlegają wszystkie formy przekazania posiłku zatrudnionemu, wliczając w to bony żywieniowe, możliwe do zrealizowania poza punktami gastronomicznymi (oczywiście bez możliwości ich wymiany na wartość pieniężną). Sąd uznał, że nie ma konieczności rozróżniania kuponów żywieniowych i ich wykorzystania w sklepach spożywczych i poza nimi.

Biorąc jednak pod uwagę treść pisma Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które wskazuje na obowiązkowość całkowitego oskładkowania produktów spożywczych, należy liczyć się z sytuacją,w której ZUS poleci oskładkować kupony zrealizowane poza sklepami z artykułami spożywczymi.

Co składa się na przychód pracownika?

Na podstawie art. 12 § 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. traktującej o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód pracownika uważane są wszystkie wypłaty pieniężne i świadczenia pozyskiwane w naturze, niezależnie od charakteru ich finansowania. To przede wszystkim klasyfikacja ze względu na wynagrodzenia za nadgodziny, dodatki, nagrody, niewykorzystany urlop, wynagrodzenia zasadnicze i wszystkie inne kwoty, obojętnie, czy zostały ustalone z góry.

Posiłki regeneracyjne, które są nieodpłatnym świadczeniem stanowią przychód pracownika. Podczas weryfikacji, czy powstało świadczenie nieodpłatne, a więc przychód należy odwoływać się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 roku (K 7/13; DzU z 2014 r., poz. 947). Tam znajduje się orzeczenie i cechy klasyfikujące nieodpłatne świadczenia jako dochody w rozumieniu art 12. ust. 1 i art 11 ust. 1. Przykładowo:

•  pracownik skorzystał z nich dobrowolnie,
•  świadczenia przyniosły korzyść zatrudnionemu, a nie pracodawcy i były w jego interesie,
•  należność jest przypisana indywidualnie i nie jest dostępna dla wszystkich.

Komu i kiedy przysługuje posiłek regeneracyjny dla pracowników

Świadczenia w postaci nieodpłatnych posiłków należą się przez cały rok w sytuacji kiedy:

1. Wykonywana praca zatrudnionego wiążę się z wysiłkiem fizycznym, który w ciągu jednej zmiany roboczej absorbuje ponad 2000 kcal u płci męskiej oraz 1100 kcal u płci żeńskiej.
2. Zadania fizyczne powodują podczas jednej zmiany roboczej wydatek energetyczny 1500 kcal u mężczyzn i powyżej 1000 kcal u kobiet i są wykonywane w zamkniętych pomieszczeniach, w których stała temperatura jest na poziomie poniżej 10°C lub powyżej 25.°C.
3. Prace, które odbywają się pod powierzchnią ziemi.

W innym wypadku jest to sporadyczne, kiedy prace mają związek z klęskami żywiołowymi i innymi nieoczekiwanymi zdarzeniami. Oraz w okresie od 1 listopada do 31 marca, kiedy wysiłek fizyczny pochłania co najmniej 1500 kcal w przypadku mężczyzn i 1000 kcal w przypadku kobiet.

Wymogi posiłku regeneracyjnego

Jedzenie oferowane przez pracodawcę nie może być do końca dowolne. Posiłek musi spełniać pewne wymogi jeśli chodzi o wartość energetyczną. Strawa powinna liczyć sobie około 1000 kcal i zawierać 15% białka, 30% tłuszczów i 50% węglowodanów.

Artykuł zewnętrzny