Podatnicy podatku PIT mogą składać następujące oświadczenia i wnioski mające wpływ na wysokość zaliczki/zaliczek obliczanych przez płatników:

1. Oświadczenie o stosowaniu/niestosowaniu pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek; art. 31b ustawy PIT
2. Oświadczenie o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko; art. 32 ust. 3 ustawy PIT
3. Oświadczenie o stosowaniu ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi dla pracujących seniorów; art. 31a ust. 8 i ust. 9 ustawy o PIT
4. Wniosek o stosowanie/niestosowanie ulgi dla młodych; art. 34 ust. 4b/art. 32 ust. 6 ustawy o PIT
5. Wniosek o stosowanie/niestosowanie kosztów uzyskania przychodów; art. 32 ust. 7 / art. 32 ust. 6 i ust. 8 oraz art. 41 ust. 11 ustawy PIT
6. Wniosek o stosowanie wyższej stawki podatku; art. 41a ustawy PIT
7. Wniosek o niepobieranie zaliczek; art. 31c ust. 1 i ust. 2 ustawy PIT

Oświadczenia i wnioski (z wyjątkiem wniosku o stosowanie wyższej stawki podatku) podatnik może złożyć korzystając ze wzorów PIT-2, PIT-2A, PIT-3.

Wypłata wynagrodzenia po ustaniu zatrudnienia

Na podstawie art. 31a ust. 7 ustawy o PIT po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone przednio przez podatnika z wyjątkiem wniosku o którym mowa w art. 32 ust. 6 ustawy o PIT który dotyczy wniosku o obliczanie podatku osób do 26 lat oraz o niestosowaniu miesięcznych kosztów uzyskania przychodu (podstawowych i podwyższonych) i w art. 32 ust. 8 ustawy o PIT wniosek o rezygnacji ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.

Obliczając zaliczkę na podatek po ustaniu zatrudnienia płatnik nie uwzględnia oświadczeń i wniosków złożonych przez pracownika. Wyjątek stanowią:

1. Wniosek o niestosowaniu ulgi dla młodych;
2. Wniosek o niestosowaniu kosztów uzyskania przychodów podstawowych i podwyższonych;
3. Rezygnacja ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.

Ad. 1. Wniosek o stosowanie/niestosowaniu ulgi dla młodych

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 updof, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane przez podatnika do ukończenia 26 roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.:

Pod poniższym linkiem omówienie przychodów wolnych od podatku do ukończenia 26 roku życia.

Przychody wolne od podatku do ukończenia 26 roku życia

Przykład

Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę ustało za mocy porozumienia stron w dniu 21 sierpnia 2024r. wynagrodzenie zostanie wypłacone w dniu 30 sierpnia 2024r. Pracownik do 26 roku życia złożył w trakcie zatrudnienia wniosek o niestosowanie ulgi dla młodych. Pracodawca obliczając wynagrodzenie powinien nadal (po ustaniu zatrudnienia) uwzględnić wniosek byłego pracownika uprawnionego do ulgi i nie stosować ulgi dla młodych naliczając podatek od wynagrodzenia za sierpień.

Ad. 2 . Wniosek o stosowaniu/niestosowaniu kosztów uzyskania przychodów podstawowych i podwyższonych

Na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy o PIT koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej wynoszą:

• 250 zł miesięcznie,
• 300 zł miesięcznie gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy i podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.
• 0 zł miesięcznie w przypadku gdy podatnik złoży płatnikowi wniosek o obliczanie zaliczek bez uwzględnienia tych kosztów. W szczególności to rozwiązanie jest dedykowane pracownikom wieloetatowym, którzy chcą uniknąć dopłaty podatku w rozliczeniu rocznym.

Przykład

Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę ustało za mocy porozumienia stron w dniu 21 sierpnia 2024r. wynagrodzenie zostanie wypłacone w dniu 30 sierpnia 2024r. Pracownik uprawniony do podwyższonych KUP 300 zł miesięcznie po ustaniu zatrudnienia pracodawca wyliczając wynagrodzenie za sierpień uwzględni podwyższone KPU zgodnie z oświadczeniem pracownika złożonym w trakcie zatrudnienia.

Ad.3. Rezygnacja ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów

Na gruncie ustawy o PIT koszty w tej wysokości przysługują:

• z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego,
• z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,
• z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a i 9b, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Możliwość składania oświadczeń i wniosków po ustaniu zatrudnienia

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 23 marca 2023r. nr 0114-KDIP3-2.4011.1095.2022.2.MN uznał, że po ustaniu stosunku pracy – podatnik nie traci uprawnień do złożenia płatnikowi oświadczeń i wniosków, które mogłyby mieć wpływ na obliczenie zaliczki na podatek dochodowy od świadczeń dokonywanych po ustaniu ww. stosunku. 𝐎𝐳𝐧𝐚𝐜𝐳𝐚 𝐭𝐨, 𝐳̇𝐞 𝐛𝐲ł𝐲 𝐩𝐫𝐚𝐜𝐨𝐰𝐧𝐢𝐤 𝐦𝐨𝐳̇𝐞 𝐳ł𝐨𝐳̇𝐲𝐜́ 𝐩𝐨𝐧𝐨𝐰𝐧𝐢𝐞 𝐰𝐲𝐛𝐫𝐚𝐧𝐞 𝐩𝐫𝐳𝐞𝐳 𝐬𝐢𝐞𝐛𝐢𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐢 𝐢 𝐨𝐬́𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐩𝐨 𝐮𝐬𝐭𝐚𝐧𝐢𝐮 𝐳𝐚𝐭𝐫𝐮𝐝𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚.

Po ustaniu zatrudnienia podatnik ma prawo złożyć płatnikowi oświadczenia i wnioski, które mogą wpłynąć na wysokość zaliczki na podatek od wypłaconych później świadczeń.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy.