Odpoczynek dobowy i tygodniowy
Odpoczynek dobowy
Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Dobowy czas pracy wraz z godzinami nadliczbowymi może maksymalnie wynosić 13 godzin (24 godziny – 11 godzin odpoczynku = 13 godzin pracy). Co oznacza, że pracownik wykonujący pracę 8 godzin na dobę może pracować maksymalnie 5 godzin nadliczbowo.
Obowiązek zapewnienia 11 godzinnego odpoczynku dobowego nie dotyczy:
- pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy,
- przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
Jeżeli w powyższych przypadkach pracownikowi nie zapewniono 11 godzinnego odpoczynku dobowego, to obowiązkiem pracodawcy jest udzielić pracownikowi równoważnego okresu odpoczynku do końca okresu rozliczeniowego.
Przykład
W sutek prowadzenia akcji ratowniczej pracownik w danym dniu pracował dłużej, jego odpoczynek dobowy wyniósł 8 godzin. W takim przypadku pracodawca powinien do końca okresu rozliczeniowego zrównoważyć skrócony okres odpoczynku przez zapewnienie w innej dobie odpoczynek o 3 godziny dłuższy (11 godzin + 3 godziny = 14 godzin odpoczynku).
Odpoczynek tygodniowy
Pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.
W szczególnych przypadkach odpoczynek tygodniowy może zostać skrócony do 24 godzin:
- pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy,
- przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
- w przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy.
Odpoczynek powinien przypadać w niedzielę. Niedziela obejmuje 24 kolejne godziny, poczynając od godziny 6.00 w tym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. Z kolei w przypadkach dozwolonej pracy w niedzielę odpoczynek może przypadać w innym dniu niż niedziela.
Podstawa prawna:
- art. 132 i 133 Kodeksu pracy