Doskonale wiemy, że w życiu mogą wystąpić sytuacje nagłe i nieprzewidziane, które wymagają natychmiastowej reakcji pracownika. W takich przypadkach polskie prawo pracy przewiduje możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się, czym dokładnie jest to zwolnienie, jakie są warunki jego udzielenia oraz czy pracodawca ma prawo odmówić jego przyznania. Zapraszamy do lektury!

Co prawo pracy mówi o zwolnieniu z powodu siły wyższej?

W 2023 roku weszły w życie nowe przepisy Kodeksu pracy, które wprowadziły możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Zgodnie z art. 148¹ Kodeksu pracy, pracownik ma prawo do dwóch dni lub 16 godzin zwolnienia w ciągu roku kalendarzowego. O sposobie wykorzystania tego uprawnienia decyduje w pierwszym wniosku o jego udzielenie w danym roku. W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy wymiar zwolnienia zostaje ustalany proporcjonalnie. Zwolnienie to przysługuje w sprawach nagłych, związanych z pilnymi sprawami rodzinnymi spowodowanymi chorobą lub wypadkiem, gdy niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika.

W sytuacjach spornych lub niejasnych, zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mogą skorzystać z usług kancelarii specjalizującej się w prawie pracy, jak np. Kancelaria-ZKZ.pl. Profesjonalna pomoc może okazać się nieoceniona w interpretacji przepisów, przygotowaniu odpowiednich dokumentów czy reprezentacji przed organami nadzoru. Kancelarie prawne oferują doradztwo w zakresie praw i obowiązków obu stron stosunku pracy, co może pozwolić usunąć potencjalne konflikty oraz zapewnić zgodność działań z obowiązującymi przepisami.

Jak ubiegać się o zwolnienie z powodu siły wyższej?

Zgodnie z przepisami prawa pracy, pracownik zobowiązany jest do złożenia wniosku o udzielenie zwolnienia z powodu siły wyższej najpóźniej w dniu, w którym zamierza z niego skorzystać. Kodeks pracy nie określa szczegółowej formy takiego pisma, co oznacza, że może ono zostać przekazane pracodawcy w formie pisemnej, elektronicznej lub ustnej. Ważne jest jednak, aby pracownik dopełnił obowiązku poinformowania przełożonego o przyczynie zwolnienia oraz przewidywanym czasie swojej nieobecności, co pozwala na odpowiednie zarządzanie organizacją pracy w zakładzie.

Ile płatne jest zwolnienie z powodu siły wyższej?

Pracownik ma prawo zdecydować, czy chce skorzystać ze zwolnienia w wymiarze dniowym (2 dni) czy godzinowym (16 godzin). Decyzja ta powinna być podjęta przy składaniu pierwszego wniosku o takie zwolnienie w danym roku kalendarzowym. Za czas tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia, które otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował.

Czy pracodawca może odmówić udzielenia zwolnienia z powodu siły wyższej?

Przepisy prawa pracy zobowiązują pracodawcę do udzielenia zwolnienia z powodu siły wyższej na wniosek pracownika, o ile spełnione są wszystkie wymagane przesłanki. Odmowa udzielenia takiego zwolnienia jest możliwa jedynie w sytuacji, gdy nie dopełnił on procedury składania wniosku, np. nie poinformował pracodawcy najpóźniej w dniu korzystania ze zwolnienia.

W świetle przepisów prawa pracy, jeśli pracodawca ma uzasadnione podejrzenia, że pracownik zamierza skorzystać ze zwolnienia z powodu siły wyższej w sposób niezgodny z jego celem, może podjąć działania weryfikacyjne w zakresie istnienia przesłanek uzasadniających taką absencję. Jednak zgodnie z obowiązującymi regulacjami, pracodawca nie ma prawa żądać od pracownika dodatkowych dokumentów potwierdzających zaistniałą sytuację. Może natomiast poprosić go o ogólne wyjaśnienie przyczyny zwolnienia, aby upewnić się, że zostało ono udzielone zgodnie z przepisami Kodeksu pracy.

Zwolnienie z powodu siły wyższej to istotne uprawnienie pracownika, które umożliwia mu reagowanie na nagłe i nieprzewidziane sytuacje wymagające jego obecności. Pracodawca ma obowiązek udzielenia takiego zwolnienia, o ile spełnione są określone warunki i procedury.

Artykuł sponsorowany